عدم توسعه کارآمد مکانیزاسیون در اراضی زراعی کوچک یکی از بزرگترین مشکلات پیش روی افزایش تولید محصولات کشاورزی و حفظ امنیت غذایی در کشور است.
به گزارش «پایگاه خبری گیل و دیلم» سالانه ۳۰ هزار تن بادام زمینی در کشور مصرف می شود که از این میزان ۲۰ هزار تن در داخل کشور و الباقی از طریق واردات تأمین می شود.
بادام زمینی، پاچ باقلا، لوبیا و ذرت از جمله محصولاتی هستند که سهم بسزایی در تأمین معیشت مردم بسیاری از استان های کشورمان دارند. اما به دلیل فقدان ادوات و ماشین آلات مناسب کشاورزی، توسعه سطح زیر کشت آنها با موانع جدی روبروست.
عملیات کاشت سهم قابل توجهی از هزینه تولید این محصولات را به خود اختصاص می دهد. کاشت در روش سنتی و دستی نه تنها به تعداد کارگر زیادی نیاز دارد بلکه از نظر اقتصادی و زمانی مقرون به صرفه نبوده، بر رشد و عملکرد محصولات تأثیر منفی داشته و از دقت مناسبی نیز برخوردار نیست.
بادام زمینی (Arachis hypogaea L) که به اسامی گوناگونی نظیر پسته شامی، بادام کوهی و … نیز نامیده می شود، یکی از بقولات گرمسیری با رشد نامحدود است که می تواند غذای انسان و دام را تأمین نموده و در صورت نبودن گوشت بخش قابل توجهی از پروتئین برنامه غذایی را تشکیل دهد.
دانه بادام زمینی منبعی غنی از روغن خوراکی بوده که حاوی ۴۳ تا ۵۵ درصد روغن و ۲۵ تا ۲۸ درصد پروتئین است. حدود دو سوم تولید جهانی بادام زمینی برای استخراج روغن به کار می رود که این امر بیانگر اهمیت گیاه مذکور به عنوان نباتی روغنی است.
سطح زیر کشت بادام زمینی در کشور حدود ۶ هزار هکتار است که بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ هکتار آن در گیلان و از این مقدار ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار در شهرستان آستانه اشرفیه واقع شده است.
اراضی بادام کاری گیلان و اکثر نقاط کشور عموماً در قطعات کوچک و یکپارچه سازی نشده وجود دارند که این امر کاربرد ماشین آلات کشاورزی سنگین و بزرگ را در آنها با مشکلات فرآوانی روبرو ساخته است. لذا برای توسعه مکانیزاسیون در این اراضی نیاز به ساخت و گسترش ماشین آلات کوچکی که علاوه بر کارایی بالا از قیمت مناسبی نیز برخوردار باشند حس می شود.
جابر ملک زاده از مبتکرین خلاق استان گیلان، موفق به اختراع دستگاه کاشتی شده که با رفع نواقص موجود در روش های کاشت سنتی و مکانیزه منجر به ارتقاء عملکرد بادام زمینی و محصولاتی نظیر پاچ باقلا، لوبیا و ذرت می شود. این دستگاه که ردیف کار پشت تیلری نام دارد سیستمی است که بهره برداری تجاری از آن قادر است برخی از محدودیت های مربوط به بهبود مکانیزاسیون را در اراضی کوچک مرتفع سازد.
وی که ۳۱ سال سن دارد متولد شهرستان آستانه اشرفیه بوده و دارای مدرک کارشناسی ارشد رشته کشاورزی از دانشگاه سراسری مراغه است.
ملک زاده در گفت و گو با خبرگزاری علم و فناوری با اشاره به عمومیت استفاده از روش کشت سنتی در مزارع بادام زمینی کشور، تصریح کرد: کاربرد این روش علاوه بر افزایش هزینه کارگری منجر به کاهش سرعت کاشت و پایین آمدن درصد جوانه زنی بذرها می شود.
وی با بیان اینکه روش سنتی کاشت مقرون به صرفه نیست، ادامه داد: در روش سنتی به علت نامنظم بودن ردیف های کشت امکان استفاده بهینه از ماشین های داشت و برداشت ممکن نیست.
ملک زاده به مشکلات استفاده از ماشین های بذر کار رایج در کشت مکانیزه اشاره کرد و افزود: بذر کارهای موجود بیشتر در اراضی زراعی بزرگ کاربرد داشته و برای استفاده از آنها به نیروی کششی قوی تراکتور نیاز است که این امر باعث کوبیده و متراکم شدن خاک مزرعه و کاهش کیفیت آن می شود.
وی با بیان اینکه کاربرد ماشین های بذر کار به مصرف بالای انرژی و سرمایه زیادی نیاز دارد، خاطرنشان کرد: از آنجا که اکثر مزارع کشور متعلق به خرده مالکان است، مکانیزاسیون در زمین های کوچک مقرون به صرفه نبوده، محتاج دانش علمی و فنی بالایی است و افزایش استهلاک ماشین آلات را در پی خواهد داشت.
ملک زاده با اشاره به مزیت های تیلر یا تراکتور دو چرخ، تصریح کرد: این نوع از تراکتورها در بسیاری از کشورها به عنوان یکی از منابع با ارزش تأمین قدرت مورد نیاز برای اکثر عملیات زراعی اعم از کاشت، داشت و برداشت در سطوح کوچک محسوب می شوند.
این مبتکر گیلانی با ابراز تأسف از کاربرد محدود این نوع تراکتور در کشورمان افزود: تراکتورهای دو چرخ عموماً در سطح محدود و در اراضی شالیزاری شمال کشور به کار گرفته می شوند، و با توجه به تعداد قابل توجه انواع این تراکتورها در گیلان می توان از آنها به عنوان وسیله کشنده برای این دستگاه ردیف کار استفاده کرد.
وی با اشاره به اینکه دستگاه مذکور امکان نصب بر روی انواع تیلرهای موجود در کشور را داراست، افزود: قابلیت تنظیم فاصله ردیف ها، فاصله بذور روی ردیف و عمق کاشت؛ امکان ساخت در کارگاه های محلی؛ ساده بودن اجزای ساختمانی دستگاه؛ هزینه پایین ساخت، و همچنین نصب و کاربرد آسان از مهمترین مزایای این اختراع است.
ملک زاده با تأکید بر مقرون به صرفه بودن کاربرد ردیف کار پشت تیلری و بازده بالای اقتصادی آن گفت: کاهشی که در هزینه کارگری، مصرف سوخت، استهلاک ماشین آلات، زمان کشت، تبخیر رطوبت از سطح خاک و بذر اتفاق می افتد در کنار افزایش درصد جوانه زنی و ایجاد اشتغال در جوامع روستایی از سایر مزایای کاربرد این دستگاه است/خبرگزاری علم و فناوری
دیدگاهتان را بنویسید