مدیرکل آموزش و پرورش گیلان از ثبت نام بیش از ۳۷۵ هزار دانش آموز در مدارس استان خبر داد و گفت: امسال حدود ۳۱ هزار کلاس اولی داریم.
به گزارش پایگاه خبری گیل و دیلم به نقل از پایگاه اطلاع رسانی استانداری گیلان در آستانه بازگشایی مدارس، در گفت و گوی با نادر جهان آرای آخرین وضعیت فضاهای آموزشی و پرداخت مطالبات فرهنگیان استان را بررسی کرده ایم. گفت و گوی مدیرکل آموزش و پرورش گیلان را در ادامه می خوانید.
در ابتدا معرفی کوتاهی از خودتان داشته باشید و بگویید چه سوابقی در کارنامه دارید ؟
متولد سال ۱۳۴۴ در یکی از روستاهای اطاقور لنگرود هستم . در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد به ترتیب در رشته های آموزش ابتدایی، ارتباطات اجتماعی و جمعیت شناسی تحصیل کردم و سپس در مقطع دکترا رشته جامعه شناسی را برای ادامه تحصیل برگزیدم.
کارم را از دورترین مدرسه کشور واقع در مرز ایران و پاکستان آغاز کردم و پس از سال ها تدریس وارد حوزه مدیریت شدم. مشاور معاونت آموزش ابتدایی وزارتخانه و معاونت آموزش ابتدایی اداره کل تهران از جمله آخرین سوابق مدیریتی من در آموزش و پرورش تا قبل از ورودم به گیلان است.
در چه تاریخی به عنوان مدیرکل آموزش و پرورش گیلان منصوب شدید و چه دغدغه هایی در زمان قبول این مسئولیت داشتید؟
در تاریخ ۷ تیرماه سال جاری به این سمت منصوب شدم. از ابتدا تلاش کردم با عقلانیت پیش بروم و به بازخوردهایی که می گیرم پاسخ منطقی دهم. همچنین رویکردهای دولت تدبیر و امید را ملاک عمل قرار دادم.
قطعا انتظارات گسترده و متنوعی از یک مدیرکل وجود دارد و این شرایط ایجاب می کند که مدیر پیرامون وظایف سازمانی و جامعه هدف مورد نظر خود مطالعه داشته باشد تا بداند چه وظایف و حقوقی دارد. علاوه بر این مطالعات، انجام برنامه ریزی مناسب برای برقراری تعاملات برون سازمانی نیز از دغدغه های من بود.
معلمان تولید کنندگان خدمات آموزشی ارزشمندی هستند و به به همین دلیل نقش مهمی در مسیر دستیابی به توسعه پایدار ایفا می کنند. اگرچه تولید این خدمات به عوامل مختلفی وابسته هستند است همه آن ها تحت کنترل ما قرار ندارند.
مهمترین عاملی که می توانیم با بهره گیری از آن به تولید خدمات آموزشی با کیفیت تری برسیم، مدیریت است. همه کارکنان حوزه آموزش و پرورش در هر جایگاهی که هستند باید مدیریت بدانند.
هرساله برای فراهم کردن مقدمات بازگشایی مدارس، فرآیندی طولانی و دشوار طی می شود که بخشی از آن به ثبت نام دانش آموزان مربوط است. روند ثبت نام ها در گیلان به چه شکل برنامه ریزی شده است و پیش بینی می شود امسال چه تعداد دانش آموز در مدارس استان ثبت نام شوند؟
همواره برای ثبت نام دانش آموزان در سه پایه اول، هفتم و دهم نگرانی هایی از سوی والدین وجود دارد. در برخی استان های کشور به دلایل مختلف از جمله مهاجرت و حاشیه نشینی ممکن است آمار ورود و خروج دانش آموز در پایه های تحصیلی مختلف حالت جهشی و غیرنرمال داشته باشد اما کندترین نوسان جمعیت دانش آموزی را در استان های گیلان و مازندران داریم و به همین دلیل برنامه ریزی ها به طور معمول و منطقی انجام می شود و دشوار نیست.
یک سوم از جمعیت دانش آموزی گیلان در روستاها مشغول تحصیل هستند. بین ۳۰ تا ۳۱ هزار ورودی پایه اول داریم.
همیشه در رشت و چند شهرستان پرجمعیت مانند تالش، لاهیجان و لنگرود تا حدی مشکلات ثبت نام وجود داشته است که ریشه بخشی از آن ها به تنوع بالای مدارس برای انتخاب بر می‌گردد.
رویکرد آموزش و پرورش فراهم کردن فرصت های آموزشی برابر است و در همین راستا برای تقویت مدارس کمتر برخوردار تلاش می شود.
من ۴ فرزند دارم که همگی آن ها در نزدیک ترین مدرسه دولتی تحصیل کرده اند و اعتقاد دارم که بهترین مدرسه همان نزدیکترین است چراکه آرامش روانی بیشتری برای دانش آموز فراهم می کند.
توسعه خدمات الکترونیک از جمله رویکردهایی است که در دولت تدبیر و امید با جدیت مورد پیگیری قرار گرفت. چقدر تلاش شده است که ارائه خدمات به دانش آموزان، معلمان و فرهنگیان به صورت الکترونیک انجام شود؟
ما در این زمینه اغلب پیرو سیاست های کشوری هستیم و آن دسته از خدمات الکترونیک که از طریق وزارت خانه پیش بینی می‌شود را ارائه می دهیم. بسترهایی برای توسعه این خدمات فراهم شده و رشد قابل توجهی از سال های گذشته تا امروز اتفاق افتاده است. در حال حاضر در ثبت نام میان پایه ها مراجعه حضوری ضرورت ندارد ولی در پایه های اول، هفتم و دهم به دلیل اینکه دانش آموز باید به مدرسه جدیدی منتقل شود، لازم است که اولیاء حداقل یکبار برای ثبت نام مراجعه حضوری داشته باشند.
همچنین کارکنان آموزش و پرورش در کوتاه ترین زمان ممکن از طریق ابزارهای الکترونیکی قادر به دریافت خدمات متعددی هستند.
در مدارسی که تراکم دانش آموز در آن ها بالا باشد نیز تلفن های گویایی تعبیه شده است. به علاوه، برخی مدارس گام های بلندتری در زمینه ارائه خدمات الکترونیک برداشته اند و به عنوان مثال، اولیاء می توانند لحظه به لحظه از وضعیت تحصیل دانش‌آموز و زمان ورود و خروج وی به مدرسه مطلع شوند.
آموزش و پرورش استان گیلان چه تعداد نیرو و دانش آموز دارد؟ کدام مناطق استان از بیشترین تراکم دانش آموز برخوردار هستند؟
تعداد کل نیروهای آموزشی و اداری مجموعه آموزش و پرورش گیلان، حدود ۲۷ هزار و ۵۰۰ نفر است.
در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ ، گیلان ۳۷۴ هزار و ۶۱۷ دانش آموز در پایه های مختلف تحصیلی داشت و امسال این رقم از ۳۷۵ هزار نفر عبور کرد.
رشت با داشتن بیش از ۵۰ هزار دانش آموز متراکم ترین شهرستان گیلان به لحاظ برخورداری از جمعیت دانش آموزی محسوب می شود. در برخی نواحی استان به دلیل پراکندگی جمعیت، کمتر از یکهزار و ۵۰۰ دانش آموز در یک منطقه آموزش و پرورش داریم. عمارلوی رودبار، اطاقور لنگرود، حویق تالش و اطراف رودسر از جمله مناطقی هستند که تراکم دانش آموز در آن ها بسیار کم است و در زمینه آموزشی محروم به شمار می آیند که لازم است توجه بیشتری به آن ها شود.
ارتقاء سطح معیشت فرهنگیان و پیگیری مطالبات این قشر از سیاست هایی است که دولت تدبیر و امید با جدیت در پیش گرفت. عملکرد دولت در این زمینه را چطور ارزیابی می کنید؟ آیا این سیاست‌ها نتایج موفقیت آمیزی داشته است؟
در یکسال و نیم اخیر با حمایت دولت و مصوبات خوب مجلس شورای اسلامی، نظم خوبی در پرداخت ها ایجاد شد؛ البته بزرگترین مشکل، فاصله قابل توجه رقم دستمزد فرهنگیان با سایر کارکنان دولت است که سابقه‌ای بسیار طولانی دارد.
با همت دولت برای پرداخت پاداش فرهنگیان بازنشسته، اکنون کل مطالبات تا پایان سال ۹۵ و دو سوم از مطالبات سال ۹۶ تسویه شده است. مطابق پیش بینی های صورت گرفته، یک سوم باقی مانده نیز تا پایان شهریور پرداخت می شود.
همچنین معلمان حق التدریس به طور کامل مطالبات خود را دریافت کردند.
یکی از مواردی که هر ساله نگرانی و اعتراض اولیاء دانش آموزان را به دنبال دارد، دریافت مبالغی با عناوین مختلف از سوی برخی از مدارس است. آیا دریافت این مبالغ مجاز است؟ چقدر در این زمینه نظارت دارید؟
مدارس غیر دولتی دارای شهریه مشخصی هستند که رقم آن با توجه مقطع تحصیلی یا شهرستان و منطقه ای که مدارس در آن واقع شده اند، متفاوت است.
در مدارس دولتی عادی دریافت هر نوع مبلغ در زمان ثبت نام ممنوع است مگر اینکه پرداخت به طور داوطلبانه از سوی اولیاء انجام شود. از کمک های مادی و معنوی اولیاء به مدارس استقبال می کنیم زیرا هرچقدر مشارکت خانواده ها بیشتر باشد، امکان تقویت و توسعه بیشتر فعالیت های آموزشی مهیا می شود.
نظارت دقیقی بر عملکرد مدارس وجود دارد که از راه های مختلف همچون بازدیدهای سرزده اعمال می شود. بلافاصله پس از دریافت گزارش از تخلفات احتمالی، تیم بازرسی مورد را بررسی می کند.
جلسات شورای آموزش و پرورش به طور مستمر در گیلان برگزار می شود . از فعالیت های این شورا برای ما بگویید؟
این شورا مهم ترین مرجع سیاست گذاری در حوزه آموزش و پرورش استان محسوب می شود و به ریاست استاندار تشکیل جلسه می دهد. مصوباتی بسیار اساسی در این جلسات داریم و دقیقا مشخص می شود که چه شخصی باید چه کاری در راستای اجرای آن انجام دهد.
انتشار پیک حقوق شهروندی ویژه دانش آموزان ابتدایی یکی از ابتکاراتی بود که طی فعالیت دولت تدبیر و امید در استان گیلان صورت گرفت و در سطح کشور نیز مورد استقبال قرار گرفت. چه برنامه ای برای اجرای طرح های مشابه و آشنا کردن دانش آموزان از سنین پایین با مقوله حقوق شهروندی دارید؟
اگر می خواهیم زندگی خوبی برای فرزندانمان در آینده رقم بزنیم باید هرچه بیشتر جهت معرفی حقوق شهروندی و نهادینه کردن رفتارهای یک شهروند هزاره سوم تلاش کنیم.
در این خصوص تلاش های بسیاری انجام شد و نشست های متعددی با سایر مجموعه ها از جمله استانداری، فرمانداری، بخشداری، شهرداری، بهزیستی و سازمان منطقه آزاد برگزار گردید. در یکی از این نشست ها میزبان خانم ملاوردی دستیار ویژه رئیس جمهور در حقوق شهروندی بودیم که نتایج بسیار خوبی داشت.
هم اکنون واحدهای مختلفی در اداره کل آموزش و پرورش گیلان پیگیر آموزش حقوق شهروندی در مدارس هستند.
اداره کل آموزش و پرورش گیلان برای غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان چه تدابیری اندیشیده است؟
دانش آموزان عمدتا از اول مهر تا پایان خرداد ماه درگیر درس و مدرسه هستند و تابستان برای آنها اوقات فراغت محسوب می شود.
هرچه این این اوقات فراغت بهتر سپری شود، دانش آموز بنیه بیشتری برای ورود به سال تحصیلی جدید خواهد داشت.
با توجه به اینکه اجرای برنامه های غنی سازی اوقات فراغت در هر مدرسه به صورت جداگانه ممکن است مورد استقبال قرار نگیرد، این کار در قالب ایجاد کانون های ورزشی و تفریحی مناطق انجام می شود.
مشارکت بسیار خوبی در زمینه راه اندازی این کانون ها در آموزش و پرورش گیلان وجود دارد و باید نگاه ویژه ای به تقویت این کانون ها داشته باشیم.
مطالعات من نشان داد که در حوزه شهری به ویژه شهرهای پرجمعیت تر استقبال از کانون ها خوب است اما در حوزه های روستایی اینطور نیست.
به همین دلیل و در راستای فراهم کردن بستر های لازم برای ایجاد آموزش برابر، ایجاد تفریحات ورزشی مورد علاقه دانش آموزان در دستور کار قرار گرفت.
امسال برای فعال شدن کانون های ورزشی و تفریحی مدارس در طول شهریور ماه، بخشنامه ای با محوریت مدارس ابتدایی و همچنین مدارس شبانه روزی صادر شد و همکاری های خوبی در حال انجام است.
تجهیزات ورزشی برای کانون ها تامین گردید و این طرح به صورت پایلوت در تعداد زیادی از مدارس روستایی گیلان در حال اجرا است.
دولت اهتمام زیادی به کارآفرینی و اشتغال زایی دارد. چقدر برای مهارت آموزی دانش آموزان و آماده شدن آن ها برای ورود به بازار کار تلاش کردید؟
به دلیل اینکه گیلان استانی گردشگر پذیر است و ظرفیت های فراوانی نیز در زمینه کشاورزی دارد، هدایت دانش آموزان به فراگیری مهارت های مرتبط با این دو حوزه ضرورت دارد.
همچنین برای فعالیت در زمینه ورزش نیز استعدادهای بالایی در گیلان داریم و در مجموع، سیاست ما اجرای طرح «هر دانش آموز یک مهارت» است.
بستر مهارت آموزی دانش آموزان فراهم است و در این بین، همکاری سایر دستگاه ها با آموزش و پرورش می تواند بسیار تاثیرگذار واقع شود که برای تقویت هرچه بیشتر آن، نشست های متعددی برگزار کردیم.
گیلان از سرآمدان نخبه پروری در کشور است و همواره در رقابت های مختلف علمی از جمله کنکور سراسری و المپیادهای دانش‌آموزی، نمایندگانی شایسته و افتخارآفرین دارد. چه اقداماتی برای کشف و هدایت استعدادهای دانش آموزان انجام دادید و در این مسیر چقدر با مجموعه هایی نظیر دانشگاه ها، پارک علم و فناوری و بنیاد نخبگان تعامل برقرار کردید؟
برنامه شهاب را برای پایه های چهارم و پنجم داریم که به استعدادیابی می پردازد.
در موفقیت یک دانش آموز و رسیدن وی به مرحله نخبگی، علاوه بر عوامل درونی همچون استعداد، عوامل بیرونی نیز نقش دارند که باید تقویت شوند.
یکی از دیگر اقداماتی که ضرورت دارد، معرفی دانش آموزان نخبه به عنوان الگو از طریق رسانه ها است . موسسات مردم نهاد نیز می توانند نقش حائز اهمیتی در معرفی این الگوها داشته باشند.
خوشبخانه امسال رتبه ۹ کنکور سراسری علوم تجربی به یک دانش آموز گیلانی تعلق گرفت و باید از استاندار و سایر مسئولینی که با قدردانی از این قبیل نخبگان، در بین دانش آموزان ایجاد انگیزه می کنند، تشکر کرد.
باید موقعیت امروز دانش آموزانی که در سال های گذشته حائز رتبه های برتر شدند را رصد و اطلاع رسانی کنیم تا سایرین بدانند این نخبگان به چه جایگاهی دست یافته اند.
تجلیل از دانش آموزان ممتاز یکی از موضوعات مورد تاکید استاندار گیلان است که همواره در سفرهای شهرستانی آن را به فرمانداران و مدیران دستگاه ها گوشزد می کنند. به عنوان متولی اصلی حوزه آموزش و پرورش چقدر در این راستا تلاش کردید؟
در مقاطع زمانی مختلف، تجلیل از دانش آموزان افتخار آفرین و ممتاز را به صورت متمرکز، قطبی و مصداقی در سراسر استان در برنامه داریم.
انتظار می رود مدیران مدرسه و معلمان نیز در این زمینه مشارکت داشته باشد و علاوه بر این، قدردانی ها دو طرفه باشد یعنی دانش‌آموزی که به موفقیت دست یافته است، سپاسگزار افرادی باشد که وی را در این مسیر همراهی کرده اند.
اگر چنین اتفاقی محقق شود، در کنار معرفی یک الگوی علمی، الگوی فرهنگی بسیار خوبی نیز به جامعه ارائه می شود.
آمادگی مدارس برای آغاز سال تحصیلی جدید در چه وضعیتی قرار دارد ؟
اغلب مدارس استان آماده آغاز سال تحصیلی هستند اما وجود دو مسئله نگرانی هایی را ایجاد کرده است. به دنبال اجرای نظام آموزشی ۶-۳-۳، امسال برای اولین بار شاهد اجرای پایه دوازدهم خواهیم بود. این پایه جایگزین پایه پیش دانشگاهی شده و ساعات آموزشی آن افزایش یافته است.
نگرانی بعدی ما به هنرستان ها مربوط می شود. در نظام آموزشی قبلی، این دانش آموزان دو سال در دوره دبیرستان تحصیل می کردند اما در نظام جدید مدت تحصیل آن ها به سه سال افزایش یافت.
هر دو مورد مذکور موجب می شوند که نیاز به نیروی انسانی، امکانات و تجهیزات مختلف آموزشی افزایش پیدا کند و ما احتیاج داریم از کمک سایر دستگاه ها بهره مند شویم.
در کنار تمام مزیت های نظام آموزشی جدید، مشکلاتی هم وجود دارد که اگرچه از قبل برای روبرو شدن با آن ها برنامه ریزی شده است اما قدری ضریب خطا به طور طبیعی وجود دارد.
اداره کل نوسازی مدارس نیز می تواند برای پاسخگویی به نیازهای موجود، کمک شایانی کند.
استاندار گیلان بخشنامه ای مبنی بر استفاده از ظرفیت بانوان و جوانان در مناصب مدیریتی صادر کرد. برای اجرای این بخشنامه چه کردید؟
دولت تدبیر و امید نگاه بسیار خوبی به ظرفیت بانوان و جوانان دارد و استاندار گیلان نیز در این زمینه بسیار پیگیر هستند.
در نخستین روزهای حضور در اداره کل آموزش و پرورش گیلان، آمار دقیقی از مدیران مجموعه به تفکیک سن، تجربه و جنسیت تهیه کردم و مطابق آن برای کاهش میانگین سنی مدیران و بهره گیری هرچه بیشتر از ظرفیت بانوان برنامه ریزی هایی دارم.
چقدر اهل فضای مجازی و شبکه های اجتماعی هستید؟ تا چه اندازه از این فضا برای برقراری ارتباط با مخاطبین خود از جمله کارکنان آموزش و پرورش، دانش آموزان و اولیای آن ها بهره گرفته اید؟ تعامل شما با رسانه ها چگونه است؟
نیازهای انسان در طول زمان دستخوش تغییر می شود و امروز عدم استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی غیر ممکن است.
نوع شغلی که من دارم، ایجاب می کند که از دغدغه های نسل دانش آموز و فضایی که در آن وقت می گذرانند آگاهی داشته باشم.
همچنین پیگیر اخبار مربوط به حوزه آموزش و پرورش و مطالبات جامعه هدف که در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی بازتاب پیدا می کند هستم.
همه کسانیکه در آموزش و پرورش مشغول خدمت هستند، وظیفه سنگینی در زمینه فرهنگسازی و انتقال مفاهیم فرهنگی بر عهده دارند و هرچقدر در فضای مجازی عملکرد فرهنگی خوبی داشته باشند، در واقع به وظایف سازمانی خود عمل کرده اند.
تحصیلات کارشناسی من در رشته ارتباطات اجتماعی با گرایش روزنامه نگاری بوده است و از اینرو علاقه ای قلبی نسبت به رسانه دارم.
همواره ارتباط خوبی با رسانه ها داشتم و ماه گذشته نیز نشستی به مناسبت روز خبرنگار برگزار کردم و از نظرات اهالی رسانه بهره‌مند شدم.
عقیده دارم که رسانه ها چشمانی تیزبین و مشاورانی بی مزد و منت هستند که مدیران باید از ظرفیت آن ها برای شناسایی نقاط ضعف موجود و بهبود خدمات رسانی استفاده کنند.
رسانه در گیلان از پیشینه ای بسیار قوی برخوردار است و علاوه بر اینکه باید این پیشینه را پاس بداریم، تلاش برای حفظ شأن و جایگاه رسانه در زمان حاضر نیز ضرورت دارد.
و کلام آخر …
از مردم مهربان و بانشاط گیلان به دلیل اینکه همواره بافت فرهنگی استان را حفظ کرده اند تشکر می کنم و به همکارانم یادآور می‌شوم که از گذشته تا به امروز و آینده همواره جایگاه رفیعی داشته و دارند و باید از آن به عنوان یک سرمایه اجتماعی مراقبت کنند و نهایت دقت را در انجام وظایف حساس خود داشته باشند.
دیدگاهتان را بنویسید