به گزارش گیل و دیلم ، کشور درگیر مصائب مختلف در سیاست داخلی و خارجی، فرهنگ و اقتصاد است در همین حال اخباری به گوش می‌رسد که نباید به راحتی از آن عبور کرد.ماجرا از جایی شروع شد که کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی در روسیه مدعی شد که روس‌ها علاوه بر خط آهن رشت-آستارا تمایل دارند با سرمایه‌گذاری خودشان خط آهنی با عرض ریلی استاندارد روسی از پارس آباد تا بندر عباس تاسیس کنند.
سوژه‌ای که در ابتدای امر می‌تواند این چشم‌روشنی را داشته باشد که یک کشور قرار است در ایران سرمایه‌گذاری کند ولی آیا روس‌ها بدون برنامه و هدف‌های زیرپوستی تا کنون اقدام به انجام پروژه‌ای کرده‌اند؟! نکته بعد اینکه آیا با این پروژه گیلان از اتصال به اروپا محروم می‌شود؟! استانی که سال‌هاست درگیر این پروژه شمال به جنوب است!
چندی پیش علی نیکزاد که در سابقه خود تصدی‌گری در وزارت راه را دارد و سال‌ها به عنوان لابی قدرت در خدمت طیف رییسی بود و امروز به عنوان نماینده اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی مشغول است در مصاحبه‌ای با تسنیم گفته بود که بهتر است با حمایت دولت چهاردهم زمینه برای اتصال راه‌آهن اردبیل به پارس‌آباد و جمهوری آذربایجان به شکل مناسب فراهم آید.نیکزاد در همین راستا ضرورت تکمیل راه‌آهن اردبیل ـ میانه را بعد از گذشت ۲۲ سال یادآور شد و اظهار داشت: به صراحت با رئیس جمهور صحبت‌هایی را انجام دادیم تا با تخصیص ۲۵ هزار میلیارد تومان اعتبار زمینه تکمیل و افتتاح راه‌آهن اردبیل ـ میانه تا دهه فجر فراهم آید و این مسیر ریلی تا پارس‌آباد ادامه پیدا کند.نماینده اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی با انگ و برچسب زدن به خطه گیلان برای انحراف مسیر راه‌آهن مذکور مدعی شده: امکان اتصال راه‌آهن آستارا به جمهوری آذربایجان وجود ندارد چرا که منطقه باتلاقی و امکان بهره‌برداری از این خط ریلی نیست در حالی که از ظرفیت راه آهن اردبیل ـ پارس‌آباد و اتصال به جمهوری آذربایجان می‌توان به بهترین شکل استفاده کرده و به احیای کریدور جنوب به شمال کمک کرد.نیکزاد افزود: هر چند در دولت‌های گذشته عده‌ای سعی کردند تا خط راه‌آهن استان‌های همجوار به ویژه آستارا را برجسته کنند ولی بهتر است با حمایت دولت چهاردهم زمینه برای اتصال راه‌آهن اردبیل به پارس‌آباد و جمهوری آذربایجان به شکل مناسب فراهم آید.
این اظهاراتی که نیکزاد به زبان آورده بود با سیاست‌های منتشر شده توسط سفیر جمهوری اسلامی در روسیه بسیار متفاوت است؛ موضوعی که به نظر می‌رسد امتیازی ویژه برای همسایه شمالی است چرا که به راحتی یک خط ویژه بر مبنای منافع روسیه از ایران گذر می‌کند که هیچ خبر و برکتی برای ایرانیان نخواهد داشت چرا که استاندارد قطارهای ایران با روسیه متفاوت است.در روسیه و جمهوری آذربایجان، عرض خط راه‌آهن یک هزار و ۵۲۰ میلیمتر است اما این شاخص در ایران مطابق استاندارد بین‌المللی، یک هزار و ۴۳۵ میلیمتر است.
موضوعی که در این بین سبب دلنگرانی دوست‌داران ایران شده این است که مسعود پزشکیان در جلسه‌ای که اواخر آبان با حضور وزیر راه و شهرسازی و همچنین سفیر سفیر ایران در روسیه برگزار شد با استقبال از خط ریل روسی در ایران گفت: گسترش خطوط آهن از شمال به جنوب به نفع مردم و اقتصاد کشور است و از آن استقبال می‌کنیم. این دو خط می‌توانند علاوه بر تأمین نیازهای روسیه، با اجرای توامان و ترکیبی خط ریلی استاندارد خودمان منشاء خدمات و اتفاقات خوبی برای کشور باشد.
پیش از این، ایران و روسیه برای تکمیل گذرگاه ریلی شمال – جنوب که شرق و جنوب آسیا را به شمال اروپا متصل می‌کند، توافقنامه احداث راه آهن رشت – آستارا را امضا کرده بودند و این توافقنامه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ و پس از سخنرانی «سیدابراهیم رئیسی» رئیس فقید جمهوری اسلامی ایران و «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری فدراسیون روسیه بین نمایندگان دو کشور به امضا رسید.
مسیر غربی کریدور شمال – جنوب که کشورهای روسیه، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را شامل می‌شود، از نظر ریلی دارای یک حلقه مفقوده‌ای به مسافت ۱۶۲ کیلومتر بین رشت و آستارا بود که با امضای این توافق و احداث این مسیر ریلی عملاً جنوب آسیا از طریق ارتباط ریلی بین سن پترزبورگ و خلیج فارس به شمال اروپا متصل خواهد شد.
براساس این توافقنامه، قرار بود فدراسیون روسیه ۱,۶ میلیارد یورو در این مسیر ریلی سرمایه‌گذاری کند که امروز خبری از این سرمایه نیست و مدام دولت‌ها از تامین بودجه برای تکمیل پروژه سخن می‌گویند.
همچنین سیزدهم تیرماه ۱۴۰۲، در حاشیه نشست سه‌جانبه ایران، هند و روسیه که به میزبانی مهرداد بذرپاش وزیر وقت راه و شهرسازی کشورمان با مشارکت ۱۳ کشور برای تسهیل تردد در کریدور شمال-جنوب و با حضور مقامات کشورهای مختلف در تهران برگزار شد، قرارداد اجرایی پروژه رشت- آستارا میان دو کشور ایران و روسیه به امضاء رسید.
در این قرارداد مدت زمان پروژه، قوانین و شرایط اجرایی پروژه، ضمانت‌نامه‌ها و … مشخص شده است و با اجرای آن، گروه‌هایی از ایران و روسیه در پروژه مستقر می‌شوند.زمان اجرای این پروژه سه تا چهار سال پیش بینی شد.
پیش از این نیز «دیمیتری ازبروف» معاون وزیر حمل و نقل فدراسیون روسیه مردادماه ۱۴۰۲ در دیدار با سفیر ایران در مسکو ابراز امیدواری کرد که عملیات ساخت راه‌آهن رشت-آستارا تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی (اوایل دی ۱۴۰۲) آغاز شود.«آناتولی آرتامونف» رئیس کمیته بودجه شورای فدراسیون (مجلس سنا) روسیه نیز یازدهم مهرماه ۱۴۰۲ در دیدار هیات پارلمانی ایران با بیان‌اینکه کریدور شمال – جنوب به یکی از مهمترین پروژه‌های مشترک دوجانبه تبدیل شده است، گفت: تشریفات مرتبط با اجرای موافقت‌نامه بین دولت‌های روسیه و ایران برای احداث راه‌آهن رشت – آستارا در روسیه انجام شده است.
آرتامونف ادامه داد: امیدواریم که با اتمام فرایند تشریفات اجرای این موافقت‌نامه در ایران، این طرح وارد مرحله عملیاتی و هرچه سریعتر اجرا شود.
پیش از این، مقام های دو کشور از اراده تهران و مسکو برای بهره گیری از ظرفیت کریدور شمال – جنوب در همه عرصه ها از جمله حمل غلات سخن گفته اند و برخی معتقدند که بنا بر توافق سران دو کشور، ایران به قطب ترانزیت غلات تبدیل می شود و تکمیل کریدور شمال – جنوب نقش مهمی در همکاری های دو کشور در این راستا خواهد داشت.
پیش از این، معاون سابق وزیر صمت و رئیس سابق سازمان توسعه تجارت از علاقه مندی عمان و امارات متحده عربی برای پیوستن به کریدور شمال – جنوب سخن گفت و افزود: بهره گیری از ظرفیت این کریدور می‌تواند فرصتی برای شکل‌گیری کریدور بزرگ انتقال غلات از مسیر ایران باشد. علیرضا پیمان پاک اردیبهشت ۱۴۰۲ در سخنانی در کارگروه تخصصی شمال- جنوب در چهاردهمین اجلاس اقتصادی روسیه – جهان اسلام در کازان افزود: ظرفیت انتقال و فرآوری غلات در مسیر این کریدور وجود دارد که می تواند در تامین نیازهای مردم بسیاری از مناطق جهان از جمله مناطق همجوار اقیانوس هند، خلیج فارس و آفریقا نقش ایفا کند.
وزیر تجارت خارجی امارات متحده عربی نیز در این اجلاس اعلام کرد که کشورش به سرمایه گذاری و توسعه بخش فناوری کریدور شمال-جنوب علاقه مند است.
ثانی بن احمد آل زیودی افزود: کریدور بین المللی “شمال – جنوب” یکی از مسیرهای قابل توجه است که می توان با نوآوری در آن، از این مسیر برای حمل کالا به آفریقا استفاده کرد.
این ویژگی‌های منحصربه‌فرد خط ریلی شمال به جنوب در صورتیکه از مسیر رشت و آستارا انجام شود قابل تقدیر است ولی اینکه ایران بخشی از سرزمین‌های ملی را در اختیار یک خط ریل روسی قرار دهد تا روس‌ها و اهالی باکو قطارهای خود را عوض نکنند جای تامل دارد.
در همین حال پس از اینکه مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان در نشستی با وزیر راه و شهرسازی و سفیر ایران در روسیه به خط‌آهن پارس‌آباد به بندر عباس به‌عنوان پیشنهاد روس‌ها به ایران اشاره کرد، مهندس علی آزاد، دبیر انجمن شرکت‌های راهسازی ایران در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور از این کار انتقاد کرد و با بیان اینکه کارشناسان ایران‌دوست اندوهگین شده و شاهد آن هستند که کارشناسی امور در پای ایده وفاق ملی قربانی می‌شود نوشته است که اعلام مطلب تمایل روس‌ها به سرمایه‌گذاری برای خط آهنی به عرض ریلی روسی ۱۵۲۰ میلیمتر از پارس‌آباد تا بندرعباس از طرف جنابعالی قلب همه مردم ایران خصوصاً کارشناسان راه و راهسازی را به درد آورد و انتظاری از حضرتعالی نبود تا چنین موضوع کارشناسی نشده‌ای را در جلسه ۱۴۰۳/۸/۲۶ با حضور وزیر راه و شهرسازی و کارشناسان دولتی مطرح کنید.
او در بخش دیگری از این نامه گفته است که این راه آهن در بندر عباس محوطه‌های بسیار بزرگ دیگری را برای قسمت قطارها کارخانه تعمیرات آنها، شهرکی برای اسکان کارمندان روسی، مکان برای انبارهای بار نیاز دارد و احتمالاً در خواست اسکله‌ای هم پشت بند آنها خواهد شد و در یک کلام فروش یا در اختیار قرار دادن قسمتی از سرزمینمان به کشور روسیه است. کشوری که تا امروز هیچ حسن نیست متقابلی از او دیده نشده است.
آزاد با بیان اینکه متأسفانه از گوشه و کنار شنیده می‌شود که به‌صورت محرمانه دستوراتی هم برای مطالعه این پروژه دردآلود صادر و دست اقدام است، از رئیس جمهور خواسته است که اقلاً جنابعالی دل مام میهن را نشکنید و اشک خون از چشمانش سرازیر نفرمایید و دستور توقف اقدامات احتمالی انجام شده برای حفاظت از سرزمین مادری و خاک ایران زمین را صادر کنید.
این نکات مهمی که اشاره شد در سطح ملی قابل توجه است ولی در سطح استانی نیز مردم گیلان که سال‌هاست منتظر هستند از طریق این استان کشورمان به اروپا متصل و قطب حمل و نقل کشور شود از استاندار محترم به عنوان نماینده دولت انتظار دارند که نگذارد این لقمه آماده تقدیم سایر استان‌های شود که عملکردشان رنگ و بوی مباحث قومیتی به جای منافع ملی می‌دهد. امیدواریم حال که رییس‌جمهور و نمایندگان آذری مثل نیکزاد به دنبال به حاشیه راندن حقوق مردم گیلان هستند هادی‌حق‌شناس که خود از اهالی گیلان است در میان سکوت نمایندگان اصولگرا که سکوت کرده‌اند استاندار در قامت مدافع نگذارد این پروژه ملی به پای خواسته‌های روسی و قرارداد «پارس‌آباد‌چای» قربانی شود.
دیدگاهتان را بنویسید