به گزارش گیل و دیلم ، در این مقاله به چرایی اهمیت جنگلهای هیرکانی، قدمت آن، راههای حفظ و نگاهداشت این جنگلها و همچنین این موضوع که اساساً بوشکرفت چیست و چه مخاطراتی برای جنگلهای کهن هیرکانی دارد خواهیم پرداخت.
بوشکرفت چیست و چرا برای ادامهی حیات جنگلهای هیرکانی خطرناک است؟!
بوشکرفت به معنای ساخت کلبه در جنگل، زندگی موقت در این محیط و استفاده از منابع جنگلی و به دست آوردن آرامش از دست رفته بابت زندگی شهری است!، اما آنچه برای ما مورد توجه است آسیب جدی وارد شده به جنگلهای هیرکانی توسط بلاگرهای اینستاگرامی بوده و در واقع دلسوزان محیط زیست معتقد بر این هستند که میبایست برای حفاظت از جنگلهای هیرکانی باید بر روی محدود کردن و کنترل فعالیتهای مخرب در جنگل متمرکز شد.
بوشکرفت به دلیل قطع بیرویه درختان، تخریب زیستگاه، خطر آتشسوزی، آلودگی محیط زیست و فشار بر منابع طبیعی، میتواند برای جنگلهای هیرکانی خطرناک باشد. پایش پایدار جنگلها و جلوگیری از فعالیتهای غیرقانونی و مخرب، برای حفاظت از این جنگلهای ارزشمند ضروری است.
در واقع با توجه به اینکه جنگلهای هیرکانی به دلیل قدمت و تنوع زیستی بالا، بسیار آسیبپذیر هستند، قطع بیرویه درختان میتواند به تخریب این جنگلها و از بین رفتن گونههای گیاهی و جانوری منجر شود.
همچنین ساخت کلبهها و استفاده از آتش برای پختوپز و گرمایش در جنگل، خطر آتشسوزی را بهخصوص در زمان وزش بادهای گرم، افزایش میدهد. از سوی دیگر ساخت کلبهها و زندگی در جنگل میتواند به آلودگی محیط زیست منجر شود. این آلودگی شامل زبالهها، فاضلاب و… است که متأسفانه بلاگرها هیچ توجهی به جمعآوری آنها و پاکسازی جنگلها ندارند.
از همه مهمتر اما این است که افزایش تعداد افرادی که بهصورت موقت و برای تهیه کلیپهای این چنینی و به طمع جذب فالوور در جنگل اقامت میکنند، میتواند فشار زیادی بر منابع طبیعی جنگل مانند آب و چوب وارد کند. موضوعی که باید به آن توجه بسیار زیادی داشت.
قدمت جنگلهای هیرکانی
جنگلهای هیرکانی قدمتی بسیار طولانی و غنی دارند که به دوران سوم زمینشناسی یعنی حدود ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال قبل باز میگردد. این جنگلها از بازماندگان دوران سوم زمینشناسی هستند و بهعنوان یکی از قدیمیترین جنگلهای جهان شناخته میشوند. این قدمت طولانی، باعث شده که جنگلهای هیرکانی تنوع زیستی بسیار بالایی داشته باشند و گونههای گیاهی و جانوری منحصر به فردی در آنها یافت شود.
کشف فسیلهای گیاهی و جانوری در منطقهی هیرکانی و همچنین وجود گونههای گیاهی و جانوری نادر و منحصربهفرد در جنگلهای هیرکانی، نشاندهندهی قدمت و تنوع زیستی بالای این جنگلها است. بسیاری از این گونهها، در هیچ جای دیگر جهان یافت نمیشوند.
اهمیت جنگلهای هیرکانی
جنگلهای هیرکانی زیستگاه گونههای گیاهی و جانوری منحصربهفرد و بسیاری از گونههای در معرض خطر انقراض هستند. حفظ این تنوع زیستی برای سلامت اکوسیستمهای محلی و ثبات اقتصادی مانند اکوتوریسم حیاتی است. این جنگلها نقش مهمی در تنظیم آبوهوای منطقه دارند. آنها میزان بارندگی را تحتتأثیر قرار میدهند، از فرسایش خاک جلوگیری میکنند و از وقوع سیل و خشکسالی جلوگیری میکنند.
این اثر باقیمانده از دوره سوم زمینشناسی بر الگوهای بارندگی در سایر نقاط کشور نیز تأثیر میگذارند. حفظ این جنگلها به حفظ تعادل آبوهوایی در سطح ملی کمک میکند و بهعنوان یک ذخیرهگاه ژنتیکی برای گونههای گیاهی و جانوری مختلف عمل میکنند. این گونهها میتوانند در آینده برای تحقیقات علمی و توسعهی محصولات جدید مورد استفاده قرار گیرند. همچنین جنگلها نقش مهمی در جذب دیاکسیدکربن از اتمسفر دارند. حفظ جنگلهای هیرکانی به کاهش اثرات تغییرات اقلیمی در سطح ملی کمک میکند.
باید آگاه باشیم که از دست رفتن این جنگلها، عواقب جبرانناپذیری برای کل کشور به همراه خواهد داشت.
راهکارهای مبارزه با آسیبرسانی به جنگلهای هیرکانی
قوانین موجود در مورد قطع درختان، ساختوساز در جنگل، و استفاده از منابع جنگلی باید تقویت شوند و مجازاتهای سختگیرانهتری برای متخلفان در نظر گرفته شود. این قوانین باید به طور شفاف و دقیق تدوین شوند و به طور مؤثر اجرا شوند.
مجازاتهای سنگین و بازدارنده برای متخلفان، از جمله جریمههای مالی و حبس، میتواند به جلوگیری از فعالیتهای مخرب در جنگلها کمک کند. این مجازاتها باید به طور جدی و بدون اغماض اجرا شوند.
نظارت بر فعالیتهای جنگلی باید افزایش یابد تا از قطع غیرقانونی درختان و ساختوسازهای غیرمجاز جلوگیری شود. استفاده از فناوریهای نوین مانند تصاویر ماهوارهای و پهپادها میتواند در این زمینه بسیار مؤثر باشد. گشتهای محیطبانی باید به طور منظم و مؤثر در جنگلها حضور داشته باشند.
آموزش و آگاهیبخشی به مردم محلی و گردشگران در مورد اهمیت حفاظت از جنگلها و پیامدهای منفی فعالیتهای مخرب بسیار مهم است. این آموزشها باید بهصورت گسترده و با استفاده از روشهای مختلف انجام شوند.
ایجاد مناطق حفاظت شده در جنگلهای هیرکانی میتواند به حفاظت از این جنگلها و جلوگیری از فعالیتهای مخرب کمک کند. این مناطق باید به طور مؤثر مدیریت شوند و از ورود افراد غیرمجاز به آنها جلوگیری شود.
حمایت از جوامع محلی که در حاشیهی جنگلها زندگی میکنند، میتواند به حفاظت از جنگلها کمک کند. این حمایتها میتواند شامل آموزشهای فنی و حرفهای، ارائه تسهیلات مالی و… باشد. با ایجاد فرصتهای شغلی جایگزین، میتوان از وابستگی جوامع محلی به منابع جنگلی کاست
معین حسن زاده
۱۴۰۳/۱۱/۱۳
دیدگاهتان را بنویسید