بودجه نظامی شاید زیرساخت قدرت تلقی شود؛ اما به‌تنهایی ضامن پیروزی نیست. این را شکست‌های آمریکا در غرب آسیا، شوروی در افغانستان و رژیم صهیونیستی در مقابل گروه‌های مقاومت، نشان داده است. در تازه‌ترین جنگ منطقه بین ایران و رژیم صهیونیستی، تهران به خوبی ثابت کرد که عواملی فراتر از بودجه، قدرت نظامی را شکل می‌دهند. در محاسبات صهیونیست‌ها و اعضای ناتو که کمک‌های تسلیحاتی و اطلاعاتی در اختیار تل‌آویو قرار می‌دادند، جمعه قرار بود آخرین روز ایران با مختصات فعلی باشد؛ اما ساختار پیچیده فرماندهی نظامی در ایران، همه معادلات را تغییر داد. اما شگفتی این تهاجم تنها ساختار فرماندهی نبود و به استراتژی دفاعی ایران نیز مربوط بود.
فرماندهان نظامی ایران با آگاهی از فاصله بسیار معنادار بودجه نظامی ایران با بودجه نظامی رژیم صهیونیستی، از مدلی برای دفاع استفاده کردند که وارد آوردن ضربات سنگین با کمترین هزینه همراه باشد. ایران به طور متوسط سالانه بین ۴.۵ تا ۶ میلیارد دلار صرف امور نظامی می‌کند. در مقابل رژیم صهیونیستی تنها در سال جاری ۳۰ میلیارد دلار برای هزینه‌های نظامی خود بودجه تعیین کرده است. علاوه بر این، رژیم از دوره اوباما، سالانه معادل ۳.۸ میلیارد دلار کمک نظامی از آمریکا دریافت می‌کند. جدا از این دو، رژیم از کمک‌های اضافه‌ای در حدود یک تا ۲ میلیارد دلار در مواقع بحران یا جنگ، بهره می‌برد. قیاس این دو نشان می‌دهد که تنها کمک‌های آمریکا، بیش از تمام بودجه نظامی ایران است. شاید این فاصله نیز باعث شد تا استراتژیست‌های غربی و اسرائیلی به شدت در محاسبه ظرفیت و اراده ایران برای تلافی اشتباه کنند.
با وجود این شکاف حدود ۷ برابری، ایران با الگوی بومی خود توانست در جنگ اخیر تکبر استراتژیک صهیونیست‌ها را در بالاترین سطح بشکند. این برتری متأثر از تدبیر فرماندهان نظامی ایران است؛ فرماندهانی که تعداد زیادی از آن‌ها در جنگ اخیر به شهادت رسیدند. درایت و طراحی جنگی آن‌ها، باعث شد تا ایران به عنوان کشوری با محدودیت‌های بسیار، بتواند رژیمی تا بن دندان مسلح به تکنولوژی روز دنیا را در ۱۲ روز، مستأصل کند. حملات موشکی ایران نشان داد سلاح‌های متعارف می‌توانند محاسبات ژئوپلیتیکی را برهم بزنند.
برآورد هزینه‌ها و آورده‌ها
طبق گزارش فایننشال اکسپرس اسرائیل در هفته اول حملات به ایران تقریباً ۵ میلیارد دلار هزینه کرد و هزینه‌های روزانه جنگ به ۷۲۵ میلیون دلار رسید. ۵۹۳ میلیون دلار برای عملیات تهاجمی و ۱۳۲ میلیون دلار برای دفاع و بسیج. این یعنی رژیم صهیونیستی در طول ۱۲ روز جنگ، بیش از ۷ میلیارد دلار تنها برای عملیات تهاجمی هزینه کرده است.
در مقابل ایران چه میزان برای تهاجم به سرزمین‌های اشغالی هزینه کرده است؟ گفته شده ایران در طول این درگیری حدود ۵۹۱ موشک بالستیک و بیش از ۱۰۵۰ پهپاد تهاجمی به سمت اسرائیل و قطر شلیک کرده است. قیمت موشک‌های بالستیک ایران، در حوزه بالستیک‌های عادی ۸۰ هزار دلار، بالستیک‌های تاکتیکی ۱۲۰ هزار دلار و هایپرسونیک‌ها ۲۰۰ هزار دلار است. اگر برای تخمین هزینه‌ها همان عدد میانه ۱۲۰ هزار دلار برای هر موشک در نظر گرفته شود، برای پرتاب ۵۹۱ موشک به سمت فلسطین اشغالی، ۷۱ میلیون دلار هزینه شده است. همچنین با توجه به قیمت ۲۰ هزار دلاری هر پهپاد انتحاری ایران در بازار‌های جهانی، پرتاب ۱۰۵۰ پهپاد، ۲۱ میلیون دلار هزینه در بر داشته است. این مسئله نشان می‌دهد هزینه تهاجم ایران به سرزمین‌های اشغالی تنها ۹۲ میلیون دلار بوده است.
مقایسه این دو عدد نشان می‌دهد که ایران با هزینه‌ای معادل یک‌هفتادم رژیم صهیونیستی، توانست چنان ضرباتی به پیکره رژیم وارد کند که از روز نهم جنگ با واسطه در پی توقف آتش‌بس باشد. هزینه نظامی آمریکا نیز در این جنگ، بسیار بیشتر از ایران بوده است. این کشور از ۱۴ بمب سنگرشکن برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران استفاده کرده است که هرکدام ۳.۵ میلیون دلار قیمت دارند. تنها این بمب‌ها ۵۰ میلیون دلار هزینه در پی داشته است. برای این عملیات از ۷ فروند بمب‌افکن بی-۲ استفاده شده که برای عملیات، ۳۷ ساعت پرواز کرده‌اند. هزینه هرساعت پرواز بی-۲ معادل ۸۸ هزار دلار است. بنابراین هزینه پرواز هر بمب‌افکن به ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار و برای هر ۷ فروند به ۲۲ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار می‌رسد. آمریکایی‌ها از ۳۰ موشک کروز توماهاوک به قیمت هر فروند ۲ میلیون دلار بهره بردند که مجموع آن ۶۰ میلیون دلارهزینه در پی داشته است. همچنین به اذعان آمریکایی‌ها ۱۲۵ فروند جنگنده آن‌ها نیز برای اسکورت و آماده‌باش در آسمان بوده‌اند.
با در نظر گرفتن ۱۰ هزار دلار هزینه هرساعت پرواز و اینکه در این عملیات هر جنگنده دو ساعت پرواز داشته، آن‌ها نیز ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار هزینه برده‌اند. این مسئله نشان می‌دهد تهاجم آمریکا در کمترین تخمین‌ها ۱۳۵ میلیون دلار هزینه داشته است. در مقابل، ایران در حمله انتقام‌جویانه به پایگاه نظامیان آمریکایی در قطر با نام «العدید» از ۱۴ موشک بالستیک تاکتیکی با قیمت هرکدام ۸۰ هزار دلار بهره گرفت که هزینه‌ای معادل یک میلیون و ۱۲۰ هزار دلار هزینه در پی داشت. همچنین گروه‌های مقاومت عراقی با تعداد کمی پهپاد به اهداف حساس در پایگاه‌های التاجی، عین‌الاسد و ذیقار حمله کردند. اگر هزینه هر پهپاد دوربرد به ۲۰ هزار دلار برسد، هزینه پهپاد‌های کوتاه‌برد پرتاب شده به این پایگاه‌ها به مراتب کمتر است.
درنتیجه در عملیات گروه‌های عراقی نیز به طور تخمینی ۱۰۰ هزار دلار سلاح استفاده شد. در حملات ایران و عراق اما چه اهدافی نابود شده‌اند؟ در حمله ایران رادار هشدار زودهنگام آمریکا در قطر که جغرافیای وسیعی تا اوکراین را پوشش داده و برای تشخیص پرتاب موشک از ایران مورد استفاده قرار می‌گرفت نابود شد؛ راداری که ده‌ها میلیون دلار ارزش داشت. در حملات عراقی‌ها نیز رادار‌های آمریکایی هدف قرار گرفتند که هرکدام میلیون‌ها دلار ارزش داشتند. ایران با یک میلیون دلار، ده‌ها میلیون دلار و عراقی‌ها نیز با کمتر از صد هزار دلار، چند میلیون دلار به آمریکا زیان رساندند. درمجموع عملیات ایران، یک ۱۳۵ام عملیات آمریکا هزینه برد. همچنین اگر در نظر گرفته شود حجم خسارات وارده به ایران در عملیات آمریکا، کمتر از هزینه‌ای بود که واشنگتن متحمل شد، حمله ایران چندین برابر هزینه‌ای که در آن شد، به آمریکا خسارت وارد کرد.
دیدگاهتان را بنویسید